Không còn là chuyện cá biệt mà đã thành một hiện tượng xảy ra khá thường xuyên khi liên tục gần đây có nhiều ôtô không ai “chọc ghẹo” gì cũng bất ngờ bốc cháy. Không kể đó là xe của “đại gia” nào sản xuất, xe đang đậu hay đang chạy trên đường.
Không phải trường hợp nào cháy “xế hộp” cũng được bồi thường
Vì đâu có hiện tượng nguy hiểm này và ai sẽ chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho chủ xe khi mà “bùm” một phát, khối tài sản hàng trăm triệu đồng biến thành tro này?
“Bùm” vì sửa ẩu, tự thay thiết kế
Theo kỹ sư Nguyễn Hồng Hải, Giám đốc Công ty Cơ khí ôtô Hà Nội, thành viên Hiệp hội Kỹ sư ôtô Việt Nam, xe tự cháy có thể vì nhiều nguyên nhân nhưng phần lớn do sửa chữa, thay đổi thiết kế ban đầu của xe. “Bình xăng và hệ thống đường dẫn xăng có khả năng dễ gây cháy nổ nhất. Trong quá trình sửa chữa thông thường, các ống dẫn xăng này có thể bị xây xước, đấu nối không chặt nên xăng rò rỉ ra ngoài, bắt lửa và gây cháy...” - ông Hải nói. Cũng theo ông Hải, các xe hơi đời mới phần lớn sử dụng hệ thống phun xăng điện tử. Đây là công nghệ hiện đại nhưng khó sửa chữa. Không là thợ lành nghề thì khi tháo ra lắp vào sẽ hở. Khi đó kim phun xăng (hoạt động bằng áp lực) sẽ phun xăng như mưa, dẫn đến cháy nổ.
Bình ắcquy cũng là nguy cơ gây cháy nổ lớn. Theo thiết kế ban đầu, tất cả các bình ắcquy đều có đai giữ chặt để không bị xô lệch. Khi tháo ra bảo dưỡng, nếu lắp lỏng lẻo sẽ dẫn đến cực dương của bình chạm vào sườn xe, dẫn điện đến các bộ phận khác trên xe, gặp xăng rò rỉ thì... “bùm” thôi.
|
Một ôtô hiệu Toyota Camry 2.4 tự nhiên bốc cháy khi đang lưu thông trên đường (Hà Nội) |
Một lý do gây cháy nổ khác cũng rất phổ biến là các chủ xe tự ý đưa thêm nhiều thiết bị điện khác vào xe. “Nhiều người không biết cứ lắp thêm bóng đèn, dàn máy nghe nhạc, kèn hơi công suất lớn và trăm thứ khác. Quá tải thì chập mạch, cháy phun khói mù mịt thôi” - ông Hải giải thích. Cũng theo ông Hải, các chủ xe nên bảo trì, bảo dưỡng xe đúng định kỳ. Nếu phát hiện có những dấu hiệu nghi ngờ như hơi xăng bốc lên, bình ắcquy nhanh hết... thì phải đưa đến các trạm sửa chữa. Trước khi lắp thêm thiết bị mới lên xe phải hỏi ý kiến của cán bộ kỹ thuật. Không nên đưa xe vào các gara “tù mù”, không rõ chất lượng sửa chữa.
Xác định lỗi: Không dễ
Kỹ sư Nguyễn Xuân An, thành viên Hiệp hội Kỹ sư ôtô Việt Nam, cho biết có nhiều hãng xe khi có những đời xe bán ở nước ngoài bị lỗi kỹ thuật như hệ thống điện, ống dẫn xăng, túi hơi... thì ngay lập tức được hãng thu hồi hàng loạt để sửa chữa (tháng 8-2007, hãng Ford thông báo thu hồi 3,6 triệu chiếc do gặp trục trặc ở nút kiểm soát tốc độ. Hãng Volkswagen của Đức cũng phát lệnh thu hồi hơn một triệu chiếc Beetle mẫu mới, sản xuất năm 2001-2007 để sửa lại bộ phận thắng). “Thế nhưng ở Việt Nam, nhiều chủng loại xe đã bị thu hồi trên thế giới mà vẫn thấy chạy ầm ầm trên đường, có thấy nhà sản xuất đả động gì đâu” - ông An... tiết lộ.
Theo kỹ sư Hải, những lỗi kỹ thuật từ phía nhà sản xuất rất ít nhưng không phải không có. Tuy nhiên, việc các hãng xe phải bồi thường cho khách hàng vì xe kém chất lượng chỉ mới xảy ra ở... nước ngoài. “Ở Việt Nam, việc xe cháy xảy ra đã nhiều nhưng rất khó xác định lỗi từ đâu. Tôi chưa biết có trường hợp nào khách hàng đã chứng minh được lỗi của nhà sản xuất để được bồi thường” - ông Hải nói.
Cũng theo ông Hải, việc các hãng xe ở Việt Nam thừa nhận sai sót trong sản phẩm của mình là “rất hiếm gặp”. Từ trước tới nay mới chỉ có trường hợp một hãng xe tại Việt Nam mời khách hàng đến khắc phục lỗi kỹ thuật vì phát hiện ghế tựa có thể bị rỉ sét và bộ phận cao su có thể làm xăng bay hơi. “Trước đây, một hãng xe đã tung ra quảng cáo nếu ai gặp một chiếc xe của họ sản xuất chết máy giữa đường, hãng sẽ biếu không một chiếc khác. Bây giờ tôi gặp suốt ngày, vậy mà có thấy họ biếu chiếc nào đâu!” - ông Hải cười, nói.
|
Không dễ để yêu cầu nhà sản xuất phải bồi thường khi xe tự bốc cháy. Trong ảnh: Một chiếc “xế hộp” đang đậu ở lề đường tự nhiên bốc cháy. (Ảnh: Thanh Xuân) |
Cần có “trọng tài” kết luận nguyên nhân
Ông Vũ Đức Bình, cán bộ Công ty Bảo hiểm Bảo Minh, cho biết theo quy định của pháp luật, tất cả các xe ôtô đăng ký tại Việt Nam đều phải tham gia bảo hiểm nên khi xe tự cháy phải chia ra ba tình huống với ba cách xử lý khác nhau: Nếu chứng minh được cháy xe do lỗi kỹ thuật thì nhà sản xuất phải chịu chi phí bồi thường; nếu cháy xe do lỗi khách quan (bình xăng lâu ngày bị mọt nên rò rỉ, bắt lửa gây cháy...) thì bên bảo hiểm trả chi phí; nếu lỗi do người sử dụng gây ra thì chủ xe phải chịu trách nhiệm, bên bảo hiểm và hãng xe có thể hỗ trợ một phần thiệt hại.
Theo luật sư Nguyễn Minh Luận, Đoàn luật sư TP.HCM, điều quan trọng nhất để khách hàng đòi bồi thường là xe có còn trong thời hạn bảo hành không. “Về nguyên tắc, nếu xe còn trong thời hạn bảo hành, nguyên nhân cháy là do lỗi kỹ thuật của nhà sản xuất thì hãng phải chịu trách nhiệm bồi thường hoàn toàn” - ông Luận nói. Ông Luận cũng cho biết khi giải quyết vụ việc cháy xe phải căn cứ vào các quy định trong Bộ luật Dân sự (về bảo hành và bồi thường ngoài hợp đồng), Luật kinh doanh bảo hiểm. “Để giải quyết được một vụ liên quan đến kỹ thuật xe ôtô rất trầy trật. Năm 2004, tôi bảo vệ quyền lợi cho một khách hàng mua xe Camry bị vỡ trục khuỷu sau hai tháng sử dụng. Kiện tụng nhau mãi, cuối cùng hãng chỉ chấp nhận thay thế bộ phận đó chứ không chịu đổi xe mới theo yêu cầu của khách” - ông Luận kể.
Theo kỹ sư Hải, nên thành lập một ban tiêu chuẩn hóa kỹ thuật xe gồm các chuyên gia trong lĩnh vực ôtô, các nhà khoa học để thẩm định chất lượng xe của các hiệu xe sản xuất và nhập khẩu vào Việt Nam, để tìm ra nguyên nhân khi xe tự bốc cháy, khách hàng đổ lỗi cho nhà sản xuất, nhà sản xuất “cự” lại, chẳng biết bên nào đúng sai. “Thậm chí có thể mời các chuyên gia nước ngoài tham gia để kết quả được trung thực, khách quan” - ông Hải nói.
Một số vụ cháy xe gần đây
- Bình Định: Trưa 20-12-2007, xe ôtô hiệu Hyundai biển số 29S-1059 chạy từ Đồng Nai về Hà Nội, khi đến đoạn đường quốc lộ 1A thuộc huyện Phú Mỹ thì bất ngờ bốc cháy.
- Thái Bình: Chiều 27-9-2007, xe ôtô hiệu Suzuki biển số 29S-9607 đang đỗ cạnh đường trên quốc lộ 39 thuộc địa phận thị trấn Đông Hưng thì phát cháy.
- Hà Nội: Ngày 6-10-2007, tại xưởng sản xuất của Công ty TNHH Ánh Dương (Tây Mỗ, Từ Liêm), xe ôtô hiệu Ford Ranger biển số 29X- 4465 tự nhiên hú còi ầm ĩ rồi bốc cháy dữ dội ở phần đầu.
- Hà Nội: Trưa 30-10-2007, xe ôtô hiệu KIA Pride B biển số 29U-9129 đang lưu thông trên đường Xuân La thì đột nhiên bốc cháy.
- Hà Nội: Tối 12-11-2007, xe ôtô hiệu Isuzu biển số 29V-4309 khi chạy đến đầu phố Thái Hà đột nhiên bốc cháy.
- Hà Nội: Trưa 2-1-2008, xe ôtô hiệu Toyota Camry 2.4 biển số 28H-4436 đang chạy trên đường Láng-Hòa Lạc bỗng phụt khói mạnh từ buồng máy phía trước, khựng lại và bốc cháy dữ dội.
- Cà Mau: Sáng 11-1-2008, chiếc Mercedes Benz của Công ty cổ phần Du lịch và Dịch vụ Minh Hải đang đậu trước cửa một khách sạn bỗng bốc cháy.
|
Theo Mai Minh, Pháp luật
|